Dzieci z diagnozami ze spektrum autyzmu mogą uczyć się w placówkach masowych, integracyjnych lub w klasach terapeutycznych. Jak wybrać przedszkole/szkołę najlepszą dla dziecka?
Każde dziecko objęte jest obowiązkiem szkolnym od 6 roku życia. Niektóre dzieci zaczynają naukę w przedszkolu już w 3 roku życia.
Decyzja o tym kiedy wysłać dziecko ze spektrum autyzmu do przedszkola to kwestia bardzo indywidualna. Wpływa na nią wiele czynników np. czy mamy w okolicy jest przedszkole, które będzie dostosowane do potrzeb dziecka, czy dziecko jest gotowe do rozpoczęcia nauki w grupie, na ile dziecko jest samodzielne, czy terapia prowadzona w przedszkolu będzie korzystniejsza niż terapia w domu. Zaufany terapeuta, który zna dziecko, może pomóc rodzicom w podjęciu takiej decyzji.
Przed rozpoczęciem nauki: orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego
Jaką placówkę wybrać? W Polsce to rodzice wybierają rodzaj placówki. Dzieci z diagnozami ze spektrum autyzmu mogą uczyć się w przedszkolach i szkołach:
W placówce terapeutycznej odnajdą się lepiej dzieci, które potrzebują indywidualnej uwagi i bardziej uporządkowanego środowiska. W placówki integracyjne i masowe są bardziej odpowiednie dla dzieci, które mają wyższe umiejętności społeczne – dziecko ma znacznie mniej indywidualnego wsparcia, dlatego powinno być gotowe na wchodzenie w kontakt z innymi i uczenie się od innych.
Przed podjęciem ostatecznej decyzji można dowiedzieć się w jaki sposób przedszkole/szkoła zapewni dziecku wsparcie.
Uczniowie z autyzmem mogą uczyć się placówkach terapeutycznych (specjalnych). Liczba uczniów w klasie to 2-4 osób. Odziały dla dzieci z autyzmem mogą być tworzone w ramach szkół specjalnych lub w ramach szkół masowych. Nauczyciel klasy terapeutycznej to zwykle pedagog specjalny z odpowiednimi kwalifikacjami i doświadczeniem, wspierany przez pomoc nauczyciela. Każda szkoła terapeutyczna będzie pracowała określonymi metodami, warto przed dokonaniem wyboru dowiadywać się w jaki sposób specjaliści będą pracować z dzieckiem.
W placówkach integracyjnych dzieci z niepełnosprawnościami uczą się wspólnie z rówieśnikami o typowym rozwoju. Klasy i grupy są mniej liczne. W klasie uczy się 15-20 osób, w tym 3-5 uczniów z niepełnosprawnościami. W każdej klasie pracuje 2 nauczycieli i jeden z nich to nauczyciel wspomagający – pedagog specjalny. Szkoła zatrudnia dodatkowych specjalistów pracujących z uczniami z niepełnosprawnościami: logopedę, psychologa i innych specjalistów według potrzeb dzieci oraz organizuje dodatkowe zajęcia usprawniające.
Rodzice mogą zapisać dziecko ze spektrum autyzmu do ogólnodostępnej szkoły. Zwykle są to placówki najmniej przygotowane do przyjęcia uczniów z zaburzeniami rozwoju. Niektóre dzieci ze spektrum autyzmu, które wymagają niewielkiego wsparcia w interakcjach z kolegami oraz w nauce, dobrze radzą sobie w szkołach ogólnodostępnych. Zdarza się również – zwykle w mniejszych miejscowościach – że szkoła masowa organizuje edukację i wsparcie dla ucznia z głębszymi zaburzeniami, w taki sposób, że dziecko aklimatyzuje się w niej bardzo dobrze. Czasami uczniowie z trudnościami mają w ramach szkoły zorganizowane nauczanie indywidualne.
Przedszkole lub szkoła po przyjęciu dziecka ze spektrum autyzmu przygotowuje dokument w którym opisuje cele i metody, które będą zastosowane, żeby dziecko mogło uczyć się i nawiązywać relacje. Jest to tzw. indywidualny program edukacyjno-terapeutyczny (IPET). Rodzice mają prawo zaangażować się w tworzenie programu. Placówka informuje rodziców o terminie spotkania, podczas którego nauczyciele i terapeuci omawiają program IPET.