Autyzm... Co to dla mnie znaczy?
Autyzm... Co to dla mnie znaczy?

Autyzm... Co to dla mnie znaczy?

18 grudnia, 2016

„Autyzm… co to dla mnie znaczy?” to podręcznik, który pomaga osobom w spektrum autyzmu w poznaniu siebie.

Catherine Faherty jest autorką podręcznika, który udoskonala od 14 lat

Autorka podręcznika Catherine Faherty od wielu lat pracuje na rzecz tworzenia przyjaznego środowiska dla osób w spektrum autyzmu. Cetherine jest konsultantem, terapeutą dzieci i dorosłych, specjalistą do spraw programów szkolnych w Centrum TEACCH (program stworzony w Karolinie Północnej, który zapewnia dostęp do wsparcia dla osób z autyzmem, często używany jako modelowy dla tworzenia sieci wsparcia w innych krajach/regionach).

Chciałam zaproponować młodym ludziom i tym, którzy się o nich troszczą, metodę na zrozumienie siebie (i innych) w spokojny, nieoceniający, rzeczowy i wyjaśniający sposób.

Książka po raz pierwszy wydana była 14 lat temu. Przez ten czas była pozytywnie przyjmowana w kolejnych krajach. Podejście prezentowane przez autorkę to traktowanie autyzmu jako sposobu bycia i docenianie różnorodności.

Kiedy pod koniec lat 90. napisałam pierwsze wydanie tej książki, zasugerowałam, że autyzm to sposób bycia, i zapewniłam czytelnikom przyjazną ścieżkę do odkrycia co to znaczy. Wówczas uznano to za nowy – nawet u podstaw – pomysł, by mówić dziecku o jego diagnozie. Rodzice nigdy sobie nie wyobrażali, że będą wychowywać dziecko, które jest tak inne niż to, jakiego się spodziewali. Jak wyjaśnić coś swojemu dziecku, którego nawet Ty sam nie rozumiesz? Najczęściej po prostu unikało się tematu. Właśnie do takiej sytuacji pasuje ta książka.

Książka stosowana w praktyce może służyć zwłaszcza nastolatkom i dorosłym z ASD

Podręcznik ma charakter praktyczny – przeznaczony jest do czytania i wypełniania. Może być używany przez:

  • dzieci i młodzież w spektrum autyzmu – mogą czytać i wypełniać podręcznik samodzielnie lub z rodzicem/ nauczycielem/ terapeutą,
  • dorosłych z diagnozami ze spektrum autyzmu – w każdym rozdziale znajdują się treści rozszerzone, które są zbyt trudne dla dzieci, ale mogą zainteresować dorosłych,
  • rodziców i specjalistów, przyjaciół i znajomych, sąsiadów, wujków i kuzynów i innych – jako łatwo dostępny i sprawdzony informator wyjaśniający czym jest autyzm.

Książka ma 12 rozdziałów. Każdy rozdział podejmuje temat kolejnej sfery życia, ważnej z perspektywy osoby ze spektrum autyzmu m. in. doświadczenia zmysłowe, sposoby myślenia, talenty i twórcze wyrażanie siebie, przyjaciele, szkoła, komunikacja, myśli.

Każdy z rozdziałów przekazuje informacje na dany temat w sposób przystępny i dopasowany do stylu myślenia osób na spektrum autyzmu. Przykładowo, w rozdziale “Myśli” podręcznik przeprowadza nas przez rozważania: Czym są myśli? Kto myśli? Marzenia to myśli. Obawy to myśli. Wyobraźnia. Myśli innych ludzi. Kto zna moje myśli?

Rozmowy z dzieckiem na temat autyzmu

Rozmawianie z dzieckiem na temat autyzmu może być dla rodziców dużym wyzwaniem. Informacje w książce Catherine Faherty przekazane w sposób konkretny, akceptujący i dostosowany do odbiorcy mogą w tym pomóc.

Wcześniej – w latach osiemdziesiątych i dziewięćdziesiątych XX wieku – między rodzicami a profesjonalistami toczyła się kontrowersyjna dyskusja dotycząca tego, czy powinno się powiedzieć dziecku, że ma autyzm. Obecnie większość przyznaje, że taka samowiedza jest niezbędna. Autystyczni dorośli, którzy dowiedzieli się o swoim problemie dopiero w późniejszym okresie życia, podkreślają, że byłoby znacznie lepiej – i inaczej – gdyby o tym wiedzieli, kiedy byli dziećmi, i gdyby osoby z ich otoczenia także miały tego świadomość.

okladka-autyzm-co-to-znaczy

We wstępie do jednego z rozdziałów Dave Spicer, który ma diagnozę autyzmu, pisze o wiedzy na temat autyzmu, ze swojej perspektywy:

Jako osoba z autyzmem, która nie została zdiagnozowana do 46. roku życia, w ostatnich latach z zadowoleniem obserwowałem rosnący zakres wiedzy dotyczącej autyzmu. Powstaje nie tylko znacznie więcej książek opisujących autyzm z perspektywy akademickiej, medycznej czy rodzicielskiej, ale także rośnie liczba osób autystycznych, które wzbogacają istniejącą literaturę o własne poglądy, doświadczenia i spostrzeżenia.

Książka ta oferuje jeszcze inne ujęcie poszerzające rozumienie autyzmu – zachęca ona dzieci autystyczne do lepszego poznawania siebie samych i prowadzi je przez podróż samopoznania. Podręcznik ten jest skarbnicą wiedzy dla dzieci autystycznych, która pozwala im uświadomić sobie własną naturę, zrozumieć ją i zwiększyć poczucie własnej wartości.

Taka książka bardzo pomogłaby mnie i mojej rodzinie, kiedy byłem dzieckiem.

Neuroróżnorodność – podejście, które stawia na różnorodność i akceptację

W tym podręczniku autyzm traktowany jest nie jako choroba lub zestaw objawów, ale w kategorii neuroróżnorodności. Autorka tłumaczy ten termin dla młodych czytelników w taki sposób:

Każdy człowiek ma własny mózg, który sprawia, że ta osoba żyje, rośnie, myśli i uczy się. Każdy mózg jest inny i wyjątkowy. To jeden z powodów, które sprawiają, że ludzie różnią się między sobą. Aby to opisać, niektórzy używają terminu neuroróżnorodność…

Idea neuroróżnorodności promuje akceptację i świadomość tego, że każde dziecko i dorosły stanowi samodzielną jednostkę, która różni się od innych tym, w jaki sposób myśli, uczy się rozwija, żyje… oraz tego, że w społeczeństwie wszyscy jesteśmy równi. Książka ta propaguje ideę neuroróżnorodności, ponieważ umożliwia ona czytelnikom lepsze zrozumienie siebie. Pomaga im uświadomić sobie, że wspaniale jest być takim, jakim się jest!

Podręcznik ten pozwala ludziom nauczyć się doceniać i celebrować inność, wyjątkowość czytelnika i wszystkich ludzi.

Gorąco polecamy książkę i jesteśmy ciekawi Waszych opinii.

Wsparcie informacyjne dla rodziców dzieci w spektrum autyzmu
Polski Autyzm © 2021